Translate

Libellés

vendredi 2 février 2018

Thương Cây Mai Già, tản văn của Phạm Nga.




tt
Kính gửi quý anh chị bài tản văn của anh Phạm Nga.
Bài hát do anh cảm nhận và hình chụp cây mai già 47 tuổi trong vườn nhà của anh.
Tuổi người và tuổi của Mai qua bao thăng trầm,nhất là những ngày cận Tết gợi nhớ đến những cái Tết xưa. Đời người rồi cũng qua, hoa thì vẫn trổ bông, cây vẫn sinh sôi nẩy nở, đúng là
Mai ơi Tết lại đến nhà
Cám ơn anh Phạm Nga, anh bạn đồng môn PTK.
Bài thơ gửi tặng anh LHX cho bài viết này.
Cha ta đã mất, cây già thấy thương.
Trồng Mai, hoa nở nụ hường
Cho ta một nén hương lòng với Mai.
Thanh Hương
02 tháng 2 năm 2018


Thương cây mai già
*Tản văn Phạm Nga

   Đình tiền tạc dạ nhất chi mai (Thiền sư Mãn Giác)

1.
Lâu nay, vào tháng cuối các năm âm lịch, thỉnh thoảng những trận mưa trái mùa  đã phá hại nhiều cây mai giành để chưng Tết. Mấy ngày gần đây, giới trồng mai bán Tết lại rầu lo vì nhiều cây mai của họ đã nở bông sớm vì vừa bị năm nhuần vừa bị những trận mưa vô duyên!
Tôi nhớ vào tháng chạp năm Bính Thân 2016, những cơn mưa đột ngột khá lớn vào các ngày 17, 18, 28 cũng đã khiến mai Tết năm đó hư hại bộn bề, nhiều nhà vườn - như ở vùng Thủ Đức - khổ sở vì thất thu, bởi mưa làm mai nở sớm trước thời điểm lý tưởng là ngày mùng một Tết. Và chúng ta, những người thích chưng mai vào các dịp Tết cổ truyền hằng năm cũng mệt mề vì mai kiểng trên thị trường hoa Tết, tập trung là ở các chợ hoa xuân đã vừa mắc lên vừa kém đẹp so với mùa Tết các năm khác.
Từ lâu, trong cái sân nhỏ xíu nhà tôi có một cây mai tứ quý. Cây mai già này gốc gác từ Vũng Tàu quê ngoại, tức nhà bên bà xả tôi. Vợ tôi kể với các con tôi: “Hồi mẹ 13-14 tuổi, Tết năm nào đó đã thấy ông ngoại đem cây mai này về để trong sân…”. Sau 30 tháng 4, đâu khoảng năm 1981, khi gia đình ông ngoại bị xếp vào diện hồi hương hay đi kinh tế mới bởi cái tội trong nhà có người vượt biên, tôi liền xin cây mai, gởi xe hàng chuyển về nhà mình ở Gò Vấp (Sài Gòn), tức vượt qua hơn 100 cây số. Vài năm sau đó, cha vợ tôi - chủ nhân một thời vun trồng, chăm sóc cây mai cũng qua đời…
Đối với vợ chồng tôi, cây mai già cỗi, giờ đã 46 – 47 tuổi, không thể còn tươi đẹp này- cùng với bộ tách trà sứt mẻ, cái bình toong nhựa quân nhu VNCH vàng ố, cái radio ấp chiến lược hết “chạy”, cả con chó Vện xấu xí nhưng khôn-hết-biết…, đã lặng lẽ biến thành những món đồ cổ quý giá, vì vừa là những đồ vật mang nặng giá trị kỷ niệm gia đình do ngoại để lại, vừa chất chứa giá trị thời gian, lịch sử cuộc đời. Như quá thân quen với tôi là cái bình toong, một thời khóa sinh đeo bên lưng trong hai quân trường Quang Trung và Thủ Đức, lại một thời học tập cải tạo về, giữa những năm ăn độn lại thất nghiệp thì đi làm rẫy trồng lúa và khoai mì cùng cha vợ ở khu Trại Nhái, phường Phước Thắng, Vũng Tàu.
Rồi bao cái Tết trôi qua, năm nào bà xả tôi dù bận cách mấy cũng không quên lặt lá cây mai tứ quý trong sân vào ngày 15 tháng chạp. Tôi thầm hiểu, bà chủ nhà chịu thương chịu khó của tôi thầm hy vọng cây mai già, dù lại nặng thêm một tuổi nữa nhưng nó vẫn còn đủ sức ra vài bông đẹp đẹp vào ngày mùng Một, hay trễ hoặc sớm đi một ngày cũng mừng luôn. Có năm, như năm Bính Thân đang kể chuyện, cứ như để động viên, dỗ dành cây mai già đừng rủ liệt, bà xã tôi đã gắn vào cành của nó vài bông mai nhựa - tất nhiên là mẫu bông vàng rực, nở bung hết cỡ, cùng dây đèn L.E.D. nhấp nháy ánh sáng cũng màu vàng cho vui mắt.
Rồi đến cận Tết Đinh Dậu 2017, một anh bán mai Tết bên lề đường Phạm Văn Đồng gần nhà tôi, bị ế hàng nên ngồi rề rà phân tích cho tôi nghe, rằng theo lệ, nhà vườn trồng mai ‘trúng’ hay ‘thua’ vụ mai Tết là tùy vào ngày ngắt lá mai. Nếu thời tiết thuận lợi thì tính từ lúc ngắt lá đến khi mai nở là 14-15 ngày, tức sẽ trúng hay trước /sau chút đỉnh đối với ngày mùng Một - đầu năm mới. Nhưng nếu ngắt lá xong mà gặp trời mưa lớn, mưa kéo dài cả buổi thì mai không thể bung được vỏ lụa, nụ sẽ không bung ra, coi như mất trắng. Còn trường hợp nụ hoa đã bung rồi nhưng gặp mưa, ướt nước hay thời tiết lạnh hơn dự kiến thì thời gian nở sẽ kéo dài thêm, có thể phải qua Tết cây mai mới đẹp đúng mức mong đợi.

2.
Như đã thấy, cận Tết năm Đinh Dậu, bởi trúng mưa, dính nước mưa trái mùa, nhiều cây mai Tết đã không thể đẹp như người trồng mai cùng người chơi mai kỳ vọng. Thật kỳ diệu, trong lúc mai Tết ở nhiều nơi gây thất vọng như thế thì trong sân nhà tôi, vào tối 30 Tết, không gian thật im ắng, tôi đã chợt nhận ra cây mai tứ quý già nua vẫn nở được vài bông, nho nhỏ thôi nhưng thật tươi thắm – nhất định tươi hơn vài bông hoa nhựa được vợ tôi đã gắn thêm trên những cành kề cận.
Hồi thế kỷ 11, thiền sư Mãn Giác có câu thơ thiền hay nức tiếng xưa nay:
Mạc vị xuân tàn hoa lạc tận,
Đình tiền tạc dạ nhất chi mai.
(Thích Thanh Từ dịch: Chớ bảo xuân tàn hoa rụng hết / Đêm qua sân trước  một cành mai)
Có lẽ là ngày xưa, vào một buổi sáng của mùa xuân tàn, thiền sư thức giấc dậy – không rõ có phải là tình cờ không - đã nhận ra một cành mai đơn độc đã nở lúc nào đó trong đêm hôm trước. Còn tôi, mùa xuân ấy gần như đã thầm lặng không có chút hy vọng nào vào cây mai già của mình, nên tôi nào có bỏ công theo dõi gì đâu. Vậy mà, rất tình cờ năm ấy gia đình tôi đã nhận được một món quà xuân thật quý từ cây mai trung tín và thương chủ. Tất nhiên vợ chồng tôi càng thương quí “lão mai” từng chất chứa kỷ niệm gia đình này.
Năm cũ Con Gà sắp qua, dù chưa đến lúc ngồi tính sổ cuối năm nhưng tôi đã thấy chung chung là gần trọn một năm qua, cuộc sống gia đình tôi vẫn vậy, vẫn bình bình, như không được may mắn trúng số Vietlott tiền tỷ nhưng ngược lại, cũng không bị xui xẻo dính bệnh nan y… Tuy nhiên, tôi vẫn tiếp nhận như một sự kiện, một hạnh vận đầy ý nghĩa lạc quan chuyện cây mai già cỗi trong sân nhà mình, dù đã suy kiệt nhựa sống nhưng vẫn đã kỳ diệu nở cho vài bông thật tươi đẹp vào ngày cuối năm/buổi giao thừa đón năm mới.  Dù gì cây mai già thương chủ, có “nghĩa tình” của gia đình tôi cũng đã ráng hết sức già của nó để thực hiện sao cho tốt đẹp nhiệm vụ làm đẹp cuộc đời của họ nhà Mai Vàng.

PHẠM NGA
(Tàn năm Đinh Dậu, lại nhớ ông ngoại)

Tiếng Xuân thơ Trần Văn Lương và bạn hữu.

tt

 Có những bài thơ Xuân tạo lại cho người đọc âm hưởng Xuân xưa.
Nếu có bài thơ cho Xuân thì phả có nhạc Xuân, mà nếu trong thơ có cả nhạc thì đó là bài Tiếng Xuân của anh Trần Văn Lương muốn gửi đến chia sẻ với các anh chị.
Qua cảm nhận đó, những bạn thơ của anh cũng nối bút cho thêm những bài thơ cùng chủ đề.
Kính mời quý anh chị thưởng thức chương trình thơ nhạc Xuân dưới đây.
Caroline Thanh Hương
 Résultat de recherche d'images pour "tiếng xuân"

Kính gửi quý anh chị con cóc cuối tuần.
Dạo:
      Lệ đêm tấu khúc nhạc rời,
Bâng khuâng tự hỏi ai người tri âm.

Cóc cuối tuần:

   春 聲
,
落 花 碰 古..
聲 沈 ,
何 處 借 知 音?
     

Âm Hán Việt:

      Xuân Thanh 
Nhiệt lệ chú mai lâm,
Lạc hoa bính cổ cầm.
Bi thanh trầm hối dạ,
Hà xứ tá tri âm?
   Trần Văn Lương


Dịch nghĩa:

        Tiếng Xuân
Lệ nóng đổ xuống rừng mai,
Hoa rụng chạm vào cây đàn xưa.
Tiếng (đàn) buồn thảm chìm trong đêm tối đen,
Biết (tới) chốn nào để mượn (được) một kẻ tri âm?


Phỏng dịch thơ:

              Tiếng Xuân
Dòng lệ nóng rưới lên cành mai nhỏ,
Xác hoa tàn rơi gõ phím đàn câm.
Giữa đêm đen khẽ vọng tiếng nhạc trầm,
Trời đất rộng, tri âm nào có kẻ!
                Trần Văn Lương
                  Cali, 2/2018

 Lời than của Phi Dã Thiền Sư :
     Người rơi lệ, lệ rơi trên hoa, xác hoa rơi trên đàn.
     Một nốt nhạc trầm buồn chợt vang trong đêm tối.
     Do người ư ?
     Do lệ ư ?
     Do hoa ư ?
     Do đàn ư ?
     Hỡi ơi! Tiếng đàn đó ai là người nghe được?
     Trời đất mênh mông, tri âm chốn nào?
    Than ôi!
 Image associée

Cám ơn anh Lương đã gây hứng vì vẫn thích cái cô đọng của tứ tuyệt ngũ âm lại xin liều dịch thử :
Mong anh và chị Thanh Hương cùng các thành viên Cái Bụi nhuận să'c cho  rất biết ơn 

XUÂN ÂM

Cành mai đẫm lệ nóng 
Hoa rụng rung dây xưa 
Tiêng nhạc trầm đêm tối 
Tri âm nghe thấy chưa ? 

LTĐQB

 Résultat de recherche d'images pour "mùa xuân và cây đàn"
Xin góp một con nhái con vời anh Trần Văn Lương và quý bạn:

TIẾNG XUÂN 

Lệ nóng đẫm rừng mai.
Hoa rơi phủ đàn ai.
Thanh âm trầm đêm tối.
Tri âm biết có người?

Mùi Quý Bồng 
02/01/2018
 Résultat de recherche d'images pour "mùa xuân và cây đàn"
 Cám ơn anh MQ Bồng và anh ĐQ Bái.
Hai anh dịch ra tiếng Việt mà giữ được nguyên thể thơ 5 chữ
và sát nghĩa như thế này thì quả là tuyệt.
Bravo hai anh.
 Résultat de recherche d'images pour "mùa xuân và cây đàn"
 Lần đầu tiên thấy Con Cò Thơ góp Thơ...
Cám ơn Con Cò Thơ còn thích Thơ phú.
CRTH

Tiếng Xuân
Lệ nóng nhỏ rừng mai
Hoa rụng gẩy đàn ai
Âm trầm buồn đêm vắng
Tri âm đâu có hay!
Con Cò

Tôi sửa một chữ trong bài dịch và post vào diễn đàn như sau:


Con Cò
Résultat de recherche d'images pour "mùa xuân và cây đàn"
 Cho Tha Nhân góp mấy vần ngớ ngẩn nhé:

TIẾNG XUÂN!

Lệ nóng ướt cánh mai
Xác hoa chạm đàn ai
Tiếng trầm bổng đêm tối
Hỏi có kẻ nào  hay?
TN
Lệ hoen ướt cánh mai vàng
Xác hoa phủ xuống phím đàn của ai
Tiếng trầm đêm vắng ngân dài
Tri âm chẳng biết có ai nơi nào?
Tha Nhân
 Résultat de recherche d'images pour "mùa xuân và cây đàn"
Góp với lớp đàn anh bài thơ phóng dịch với thơ của anh Treần Văn Lương.
CRTH

Âm Hưởng Mùa Xuân.

Mai thấm giọt pha lê
Cánh chạm đàn ê chề

Tiếng nấc nghe thê thảm
Cảm được kẻ bên lề?
Thanh Hương
02 tháng 2 năm 2018

Résultat de recherche d'images pour "mùa xuân và cây đàn"