HUONGXUAN2016: Con Cò viết Những bài thơ Đường bất hủ nhờ câu chót.

jeudi 22 février 2018

Con Cò viết Những bài thơ Đường bất hủ nhờ câu chót.

Khi Con Cò bàn về thơ, thì những bài chọn lọc được phân tích, dịch nghĩa, dic̣h âm để chúng ta thưởng thức sự sưu tầm đáng kính này.

Mời quý anh chị thưởng thức bài viết của Con Cò.

Cám ơn Con Cò đã gửi tài liệu nghiên cứu văn học thâm thúy.

Caroline Thanh Hương

Phần chữ Hán không post được trong Blog, mời quý anh chị mở đường dẫn bên dưới.

Các bạn thân mến

Đầu năm thấy các bạn khai bút lung tung làm Con Cò ngứa tay. Đã qúa lão nên sức sáng tác cạn kiệt. Bèn gom nhặt một mớ bài dịch cũ trong một đề tài để góp mặt với các bạn. Khai bút không nổi thì khai dịch vậy!

Như thường lệ, phần lời bàn là phần rất quan trọng của Con Cò.

Con Cò

https://1drv.ms/u/s!AvqsIAS91PqWjTTr7K45QSauXTuJ

Résultat de recherche d'images pour "thơ Đường"

Những bài thơ Đường bất hủ nhờ câu chót

Đề tài này không đề cập tới những bài thơ Đường bất hủ toàn diện bởi vì có hàng trăm bài như vậy. Nó chỉ chọn lựa (không phải liệt kê) 11 bài của 8 thi hào đời Đường với một tiêu chuẩn đặc biệt: toàn bài chỉ ở mức trên trung bình nhưng đột nhiên xuất hiện câu chót đẹp như một chuỗi ngọc đeo vào cổ cô gái quê. Cũng xin nói thêm rằng Con Cò chỉ lựa chọn trong số 500 bài thơ Đường mà mình đã dịch, nếu đi xa hơn nữa thì số bài sẽ nhiều hơn. Mời các bạn thưởng thức những câu thơ đơn thuần mà soi sáng cho cả một bài thơ (bài thơ sẽ không sống mãi nếu không có câu này).

(Như thường lệ, phần lời bàn là phần rất quan trọng - quan trọng không kém phần dịch - vi nó giúp ngừơi đọc thấu hỉêu nguyên bản).

Lý Bạch

1/ Xuân Tứ

Dịch âm

Xuân Tứ

Yên thảo như bích ti

Tần tang đê lục chi

Đương quân hoài qui nhật

Thị thiếp đoạn trường thì

Xuân phong bất tương thức

Hà sự nhập la vi

Chú giải:

Yên&Tần: chàng đang ở đất Yên, thiếp đang ở xứ Tần

Nghĩa xuôi của hai câu chót: gío xuân (tượng chưng cho niềm vui) chẳng hiểu lòng nhau, vô cớ lọt vào màn the làm gì?(lòng ta đang buồn, không thiết đón gío xuân)

Dịch thơ

Xuân Tứ

Cỏ Yên như tơ xanh

Dâu Tần khoe cành biếc.

Chàng mong mỏi về nhanh,

Lúc thiếp buồn da diết.

Gió xuân chẳng thấu tình,

Lọt màn the ghẹo thiếp.

Lời bàn của Cn̉a Con Cò

Bài thơ thể ngũ ngôn lục cú, niêm luật ít gò bó nên ý tứ được phô diễn rất phóng khoáng:

Chàng đang ở đất Yên. Thiếp thì ở đất Tần. Lúc chàng mong về nhà thì thiếp cũng đang nhớ chàng vô cùng. Xuân về cây cỏ xanh tươi nhưng thiếp đâu thèm ngắm. Còn gã gió xuân kia, tuy mi hiền hòa, dịu ngọt nhưng lúc này ta chỉ nhớ đến chổng ta thôi. Nếu chồng ta có nhà thì ta vui vẻ đó́n mi vào chung vui. Nhưng bây giờ chồng ta đi vắng, mi lọt vào màn the của ta để làm gì? Bài dịch phải dùng từ ghẹo mới dịch hết nghĩa của câu siêu việt này.

2/ Tử Dạ Xuân Ca

Dịch âm

Tử Dạ* xuân ca

Tần địa La Phu nữ,

Thái tang lục thuỷ biên.

Tố thủ thanh điều thượng,

Hồng trang** bạch nhật tiên.

Tàm cơ thiếp dục khứ,

Ngũ mã*** mạc lưu liên.

Chú giải của Hoàng Xuân Thào

*Tử Dạ là một cô gái đời Tấn, thời Lục Triều, với nhiêu cuộc chinh chiến. Tử Dạ nổi tiếng vì tự làm ra các bài dân ca được lưu truyền trong dân gian với hai chủ đề chính: tình dang dở của người con gái và tình cảm của những chinh phụ mong nhớ chinh phu ngoài chiến trường. Tử Dạ được đời hâm mộ nhất là bài Tử Dạ Xuân Ca và bài Tử Dạ Thu ca.

**Hồng trang: má hồng

***Ngũ mã: Xe có 5 ngựa kéo. Xe có 5 ngựa kéo là xe của quan Thái Thú. Làm tới Thái Thú thì đã qúa già, có lẽ chàng này là công tử, con của Thái Thú.

Dịch nghĩa

Bài hát mùa xuân của nàng Tử Dạ

Người con gái La Phu đất Tần

Hái dâu bên dòng nước xanh

Bàn tay trắng ngần vịn vào nhành cây xanh

Ánh nắng mặt trời chiếu trên má hồng

Tằm đói rồi thiếp phải chạy về nhà

Xin ngài (người đi xe năm ngựa kéo) đừng ở lại lâu.

Dịch thơ

Bài Ca Xuân Cùa Nàng Tử Dạ

Gái Tần La Phu đẹp

Hái dâu bến nước xanh

Tay măng vin cành biếc

Nắng ghẹo má hồng xinh

" Thiếp xin về tằm đói

Chàng ở lại sao đành"

Lời Bàn Của Con Cò

Bài này duyên dáng vô cùng, dịch sát nghĩa từng chữ có thể khô khan hoặc ngây ngô. Toàn bài dàn xếp giống một màn kịch thơ. Vậy thì hãy thuật lại màn kịch này thành văn xuôi rồi dịch thoát.

Có một công tử tuấn tú, ngổi trong một cỗ xe có 5 con ngựa kéo (Xe 5 ngựa là xe của quan Thái Thú. Chàng này là công tử con quan Thái Thú). Trên đường du xuân, chàng dừng xe tán tỉnh cô gái hái dâu trên bến nước xanh. Cô gái này cao tay lắm. Cô khai triển hai bàn tay nõn nà có những ngón búp măng trên cành dâu xanh biếc và để cho ánh nắng nhảy nhót trên má hồng.

Cuộc đối thoại phong phú của hai người chỉ vỏn vẹn có 2 câu:

Câu 5: Thiếp phải về nhà cho tằm ăn kẻo chúng đói. Lý do chính không phải vậy đâu. Nàng chỉ muốn viện cớ đó để dụ chàng về nhà (ý này nằm trong câu 6)

Câu 6 rất khó dịch cho sát nghĩa vì nó qúa tế nhị và cô đọng. Nghĩa của câu nguyên bản: Xin chàng công tử cỡi cái xe 5 ngựa đừng ở lại đây lâu. Nàng muốn nói rằng: "Công tử chàng ơi! Cái bãi dâu này chả đáng cho chàng dừng ngựa đâu. Chàng đã dừng lại vì em. Vậy thì sau khi em về cho tằm ăn, chàng còn nán lại đây làm chi, hay là chàng theo em về nhà nhé!" Một câu có nghĩa phức tạp và tế nhị như vậy, lại phải cho hợp vận, thì làm sao dịch nổi bằng một câu 5 chữ. Đành phải dịch thoát bằng câu: Chàng ở lại sao đành.

3/ Bạch lộ tư

Dịch âm

Bạch lộ tư

Bạch lộ há thu thuỷ,

Cô phi như truỵ sương.

Tâm nhàn thả vị khứ,

Độc lập sa châu bàng.

Dịch nghĩa

Suy nghĩ về Cò Trắng

Con cò trắng đáp xuống làn nước mùa thu,

Bay một mình như cụm sương rơi.

Với dáng điệu an nhàn nó chưa đi đâu cả,

Nó đứng một mình trên bãi cát bìa cù lao.

Dịch thơ

Cò trắng Hoài cảm

Cò trắng đáp hồ thu

Như một cụm sương mù

An nhàn chưa mò cá

Ven cù lao độc du

Lời bàn của Con Cò

Thi nhân Đông và Tây đều coi cò trắng là biểu tượng của thơ. Nó mềm mại, uyển chuyển, mảnh mai, hiền lành....và nên thơ. Cò trắng của Lý Bạch không đáp xuống hồ thu để mò cá (nước đục mới béo cò, nước trong không có cá lội). Nó đáp như một cụm sương trắng và soi gương trên mặt nước trong. Trông kìa: nó bước thong thả, nhàn hạ, bình an trên bãi cù lao, giống hệt nàng thơ muôn thuở. Đúng là Con Cò Thơ của Lý Bạch. Linh hồn của bài này không nằm trong câu chót như những bài khác mà nằm gọn trong ba chữ cụm sương mù ở câu 2.

Bạch Cư Dị

4/ Dạ vũ

Dịch âm

Dạ vũ

Tảo cung đề phục yết,

Tàn đăng diệt hựu minh.

Cách song tri dạ vũ,

Ba tiêu tiên hữu thanh.

Dịch nghĩa

Mưa Đêm

Con dế mèn buổi sớm hết kêu rồi lại ngừng

Ngọn đèn tàn lụi lại sáng

Cách cửa sổ (mà) biết đêm có mưa

Vì vừa mới nghe tiếng (lộp độp) trên tàu lá chuối.

Dịch thơ

Mưa Đêm 1 Mưa Đêm 2

Dế khi kêu khi nín Dế khi kêu khi nín

Đèn lúc tỏ lúc mờ Đèn lúc tỏ lúc mờ

Cách song nghi mưa rớt Cách song nghe mưa rớt

Lá chuối đếm giọt mưa. Lá chuối nhắn lời mưa

Lời bàn của Con Cò

Ý của toàn bài chỉ đơn sơ như sau: Dế kêu đứt đoạn, đèn khêu mập mờ (đêm đã khuya). Đứng bên trong cửa sổ (cừa đóng kín) biết có mưa vì nghe thấy tiếng mưa trên lá chuối.

Cái hay của bài này nằm trong câu chót. Có 2 cách dịch thoát trong câu chót của hai bài dịch này:

Trong bài 1, Cò dịch câu này là Lá chuối đếm giọt mưa (nguyên bản chỉ là tiếng mưa trên lá chuối). Tiếng mưa trên lá chuối nghe lộp bộp giống như lá chuối đếm những giọt mưa (1, 2, 3, 4................). Kể đã fantasy rồi. Nhưng vì qúa mê câu đó nên muốn fantasy thêm tí nữa, nên trong bài dịch 2, Cò bèn dịch câu này là: Lá chuối nhắn lời mưa. (ngụ ý rằng tiếng mưa trên lá chuối giống như lời của mưa nhắn vô trong nhà). Cả 2 câu đều nhân cách hóa giọt mưa mà không hỏi ý kiến của tác giả. Bản tính Cò thích sát nghĩa hơn bay bướm mà cả 2 câu đều bay bướm. Chả biết chọn câu nào, bèn chép cả 2 bài.

Bạch Cư Dị tả tiếng mưa trên lá chuối thật là kỳ diệu. ông không cần tả tiếng lốp đốp, lộp bộp....hay bất kỳ một loại âm thanh khoái nhĩ nào. Bạn cứ tùy tiện lắng nghe. Mỗi người sẽ nghe thấy một loại tiếng mưa. Dường như có lời nhắn từ bên ngoài song cửa rằng: "Ông Bạch Cư Dị ơi! Chúng em là những tàu lá chuối trong vườn đây. Chúng em đang nằm ngửa hứng mưa trên ngực, trên bụng, trên đùi,...........Đã đủ nước tưới vườn ông rồi đó. ông hãy vui sướng đi."

Nghĩ xa hơn chút nữa sẽ như sau: Trong thôn làng, cả ngàn người đang chờ mưa trong trong tiết trời hạn hán. Cầu đảo hoài mà chả có mưa. Đột nhiên một đêm tối trời, nghe tiếng mưa trên lá chuối. Mọi người thức dậy reo vui. Mưa đang nhắn họ (qua lời của lá chuối) rằng đã có đủ nước cho ruộng đồng rồi. Sẽ được mùa. Đối với họ, tiếng mưa trên lá chuối lúc này du dương gấp 10 lần tiếng tì bà của Bạch Cư Dị hoặc tiếng dương cầm của Tây phương.

Sau khi đọc bài dịch này, Hoàng Xuân Thảo phê rằng: "Tôi đã nghe tiếng mưa trên lá chuối trong rất nhiều bài thơ nhưng chưa bao giờ thấy lá chuối đếm giọt mưa hoặc lá chuối nhắn lời mưa. Nhân cách hóa tiếng mưa của Con Cò là một sáng tạo tuyệt vời".

5/ Tư phụ my

Dịch âm

Tư phụ my

Xuân phong dao đãng tự đông lai,

Chiết tận anh đào trán tận mai.

Duy dư tư phụ sầu mi kết,

Vô hạn xuân phong xuy bất khai.

Chú giải

Dao đãng: dao động. Trán: mở ra. Dư: thừa, ngoài ra. Xuy: thổi. xuy địch: thổi sáo.

Dịch nghĩa

Mi sầu thiếu phụ

Gió xuân dao động đến từ phía đông

Gẫy hết hoa anh đào, nở bung hết hoa mai

Duy chỉ có mi của em (vì nhớ chàng) vẫn cứ ấp ủ mối sầu

Gió xuân dù thổi bất tận cũng không mờ được mi em (cho nỗi sầu bay đi).

Dịch thơ

Mi sầu thiếu phụ

Gió đông dìu dặt để xuân tươi

Gẫy hết anh đào nở hết mai

Duy đôi mi thiếp sầu phong kín

Tội gió xuân kia cứ thổi hoài.

Lời bàn của Con Cò

Bài thơ nguyên bản rất đơn thuần nhưng hay tuyệt đỉnh nhờ câu chót. Dịch ba câu đầu khá dễ dàng theo kiểu đơn thuần như nguyên bản. Tới câu chót thì mắc kẹt. Muốn dich sát nghiã thi không khó nhưng vừa sát nghiã, vừa hợp niêm vận, vừa tiếp nối được vẻ đơn thuần của ba câu đầu thi không dễ. Sau cùng nhắm vào nghiã xuôi của câu thơ rằng: tội nghiệp gió xuân cứ muốn thổi cho mi em mở ra đế sầu bốc hơi đi mà không nổi. Thế thì câu thơ sẽ gọn gàng là: Tội gió xuân kia cứ thổi hoài.

Dương Không Lộ

Trong số các Thiền sư Việt làm thơ Hán, có lẽ Sư Không Lộ là một hiện tượng thi ca độc đáo. Thuộc thế hệ thứ chín, dòng Thiền Quang Bích. Với kiến thức uyên bác, nhà sư được người đời truyền khẩu là có phép thần thông. Sau khi rong ruổi nhiều nơi để tu tập giáo lý Thiền Tông, Mật Tông, thiền sư trở về quê nhà (Nam Định, Vịêt Nam) dựng chùa Nghiêm Quang, thu nhận môn đồ. Sống giản dị, điềm đạm, không màng danh lợi, thiền sư là tấm gương đạo hạnh cho bao đời.

6/ Ngôn Hoài

Dịch âm

Ngôn Hoài

Tuyển đắc long xà địa khả cư

Dã tình chung nhật lạc vô dư

Hữu thì trực thượng cô phong đỉnh

Trường khiếu nhất thanh hàn thái hư

Chú giải:

Long xà: rồng rắn. Vô dư: không thừa; 2 chũ này trong câu này ngụ ý không có gì bên trên cái vui đang hưởng; xin dịch là quá vui. Phong: ngọn núi.

Dịch thơ

Nhớ Nhời

Chọn đất rắn rồng để nghỉ ngơi

Suốt ngày thôn dã quá yên vui

Có khi tới đỉnh non cô quạnh

Hét lớn một âm lạnh bầu trời

Lời bàn của Con Cò

Hai câu đầu xưng tụng cái tĩnh lặng của miền thôn dã.

Hai câu cuối đưa cái cái tĩnh lặng ấy ra khỏi luân hồi. Trên đỉnh cao nhất của cái tĩnh lặng ấy một âm thanh phát ra từ cửa miệng một tu sĩ làm lạnh cả bầu trời. Đó là một âm thanh thoát tục, âm thanh của một nhà sư vừa đắc đạo. Câu "Trường khiếu nhất thanh hàn thái hư" thách đố những đại thi hào Trung quốc.

Rất thanh tịnh. Rất an nhiên tự tại. Rất hùng tráng. Rất siêu thoát. Rất đáng được ưa chuộng tại Trung quốc.

Lý Quần Ngọc

7/ Ký Vi tú tài

Dịch âm

Ký Vi tú tài

Kinh Đài Lan Chử khách,

Liêu lạc cộng hàm tình.

Không quán tương tư dạ,

Cô đăng chiếu vũ thanh.

Dịch nghĩa

Gửi tú tài họ Vi

Khách Lan Chử ở chốn Kinh Đài

Cùng ngậm ngùi vì cảnh lênh đênh

Đêm mong nhớ ở nơi quán vắng

Ngọn đèn cô đơn soi vào tiếng mưa

Dịch thơ

Gửi Tú Tài Họ Vi

Kinh Đài* hề Lan Chử*

Lưu lạc lòng ngậm ngùi

Nhớ nhau đêm quán vắng

Đèn côi** chiếu tiếng mưa

Chú giải

*Kinh Đài: đất thuộc tỉnh Hồ Nam, xưa thuộc Kinh Châu, nơi xuất thân nhiều thi sĩ. Trong bài này, Kinh Đài có nghĩa là thi đàn (nơi họp nhau vịnh thơ).

*Lan Chử: sông Lan Chử, thuộc tỉnh Chiết Giang. Đời Tấn, Vương Hi Chi xây nhà trên sông Lan Chử gọi là Lan Đình để cho bạn bè ngâm vịnh. Lan Chử khách: khách yêu thơ.

**côi: Từ cô trong câu 4 của nguyên bản có nghĩa rất rộng trong bài này: cô đơn, èo uột, mù mờ.

Lời bàn của Con Cò

Thi đàn là nơi gặp gỡ của giới thượng lưu trí thức Trung quốc. Họ tụ họp ở đó để ngắm trăng, uống rượu và ngâm vịnh, không phân biệt giầu nghèo, già trẻ, thân sơ (họ không chủ trương phân biệt nam nữ nhưng nữ sĩ rất hiếm hoi trong mọi thời đại nên gần như không bao giờ thấy người nữ xuất hiện trong thi đàn),

Đề tài của bài này là tâm sự của tác giả nhớ tớí một thi hữu họ Vi trong một đêm mưa nơi quán vắng. Ngọn đèn mờ cô đơn trong đêm đen không đủ sáng để thấy mưa rơi. Nhưng mưa vẫn lọt vào tai và rơi âm ỉ trong lòng. Kể như ánh đèn mờ không chiếu giọt mưa mà chiếu tiếng mưa. Nếu dịch câu chót là Đèn côi chiểu mưa rơi thì hợp vận nhưng sai ý của tác gỉa (ý thơ quan trọng hàng đầu)

Góp ý của Hoàng Xuân Thảo:

Câu cuối thật độc đáo, mắt nghe, tai thấy, làm nổi hẳn bài thơ.

Vương Xương Linh

8/ Thái Liên Khúc kỳ nhì

Dịch âm

Thái Liên Khúc Kỳ nhì

Hà diệp la quần nhất sắc tài

Phù dung hướng kiểm lưỡng biên khai

Loạn nhập trì trung khan bất kiến

Văn ca thủy giác hữu nhân lai

Dịch thơ

Ca Khúc Hái Sen Kỳ nhì

Sen thắm quần là một sắc tươi

Phù dung mỹ nữ sánh chung đôi

Lẫn lộn trong ao phân biệt khó

Nghe ca dưới nước nhận ra người

Lời bàn của Con Cò:

Tuy bài thơ vừa hay vừa súc tích nhờ ở lối trình diễn sáng sủa, gẫy gọn, sắc bén và dí dỏm của cả bốn vần thơ nhưng câu chót là linh hồn của toàn bài: Mặt người và sắc hoa đẹp ngang nhau không thể nào phân biệt được, tới khi nghe tiếng hát mới hiết trong ao có người. Biết trong ao có cả mặt người và hoa sen nhưng vẫn không phân biệt được đâu là hoa sen, đâu là mặt người!

Trong ngôn ngữ của thơ từ cổ tới kim, từ Đông sang Tây chưa hề có ý thơ nào tượng hình hơn ý thơ này.

Hạ Chi Chương

9/ Hồi Hương Ngẫu Thư

Dịch âm

Hồi Hương Ngẫu Thư Kỳ nhì

Ly biệt gia hương tuế nguyệt đa

Cận lai nhân sự bán tiêu ma

Duy hữu môn tiền Kính Hồ thủy

Xuân phong bất cải cựu thì ba

Chú giải:

Tuế nguyệt đa: nhiều năm tháng. Cận lai: gần đây. Nhân sự: việc đời. Duy hữu: duy có. Môn tiền: trước cửa. Bất cải: không đổi. Ba: sóng. cựu thì: thời cũ, ngày xưa.

Dịch thơ

Hồi Hương Ngẫu Thư Kỳ nhì

Trải bao năm tháng biệt quê nhà

Việc đời phân nửa đã tiêu ma

Duy trước hiên nhà trên hồ Kính

Gió xuân chẳng đổi sóng ngày xưa

Lời bàn của ConCò:

Câu chót là câu tả cảnh xuất sắc: chỉ làn sóng trên mặt hồ Kính là không đổi, vậy thì kể như từ cọng cỏ, cục đất của quê xưa cũng đã đổi hết rồi. Ôi! Thơ mà tả được như vậy mới thực sự gọi là gợi hình, nói ít mà hiểu nhiều. Câu "Xuân phong bất cải cựu thì ba" cực kỳ đơn sơ mà cực kỳ siêu việt! Bái phục.

Thôi Hộ

10/ Đề Tích Sơ Kiến Xứ

Dịch âm

Đề Tích Sở Kiến Xứ

Khứ niên kim nhật thử môn trung

Nhân diện đào hoa tương ánh hồng

Nhân diện bất tri hà xứ khứ

Đào hoa y cựu tiếu đông phong

Chú giải:

Khứ niên: năm trước. Kim nhật: ngày nay. Thử môn trung: trong cửa này. Nhân diện: mặt người. Tương: tương phản. Hà xứ khứ: đi xứ nảo. Y cựu: như cũ.

Dịch thơ

Vịnh Nơi Gặp Gỡ Xưa

Ngày này năm ngoái cửa này trông

Người ngọc hoa đào chung ánh hồng

Người ngọc đã đi đâu khuất dạng

Hoa cười như cũ đón đông phong

Lời bàn của ConCò:

Đây là 1 bài siêu việt nhất trong những bài thơ thất ngôn tứ tuyệt. Từng chữ, từng câu như những tiếng chuông vàng. Câu kết đã làm tốn nhiều giấy mực của những nhà bình luận thơ khắp Á châu trong hơn một thiên kỷ. Thi hào Nguyễn Du đã mượn ý câu này trong Truyện Kiều: “Hoa đào năm ngoái còn cười gió đông” nhưng tiếc rằng tiên sinh dịch chưa sát ý. Ý của câu nguyên bản là: Hoa đào vẫn cười với gió đông như cũ. Nếu là hoa đào của năm ngoái thì nó đã khô héo rồi, không thể nào cười với gió đông được. 2 chữ “năm ngoái” của tiên sinh chỉ dịch được chữ “cựu” trong 2 chữ “y cựu” của Thôi Hộ. Nếu tiên sinh dịch cụm từ y cựu đơn giản hơn (như cũ) thì tuyệt đối không có vấn đề.

Lý Thương Ẩn

11/ Vô đề (Trường my hoạ liễu tú liêm khai)

無題（長眉畫了繡簾開）

長眉畫了繡簾開，
碧玉行收白玉臺。
為問翠釵釵上鳳，
不知香頸為誰回？

Dịch âm

Vô đề (Trường my hoạ liễu tú liêm khai)

Trường my hoạ liễu tú liêm khai,

Bích Ngọc hành thâu bạch ngọc đài.

Vị vấn thuý thoa thoa thượng phụng,

Bất tri hương cảnh vị thuỳ hồi?

Dịch nghĩa

Vô đề (Điểm nét ngài xong giục vén màn)

Vẽ xong nét mày dài, vén rèm lụa lên,

Tì nữ thu dọn đài gương ngọc trắng.

Hỏi thử cánh phụng trên chiếc thoa cài đầu,

Không biết cổ người đẹp thơm vì sao?

Dịch thơ

Vô Đề (Tô xong mày liễu vén rèm nhanh)

Tô xong mày liễu vén rèm nhanh

Thu dọn đài gương ngọc trắng xanh.

Ướm hỏi ngọc thoa hình cánh phượng:

Vì đâu người đẹp cổ thơm lành?

Lời bàn của Con Cò

Câu chót là một tuyệt chiêu. Gái giang hồ sợ nhất là già và xấu cho nên trang điểm từng giờ. Mặt mày thì có thể soi gương nhìn thấy nhưng cổ và gáy thì không.

Hãy coi LTÂ lợi dụng điều này để tán gái giang hồ. Ông ôm nàng từ sau lưng, hôn nhẹ lên gáy rồi hỏi cây thoa hình cánh phượng cài trên đầu nàng rằng: "Thoa ơi! làm ơn mách cho ta biết vì sao mà cổ của người đẹp lại thơm lành mãi như vầy?". E rằng nàng đã khóc và sau đó đã miễn phí cuộc vui hôm đó cho ông.

Hoàng Xuân Thảo, nổi danh trong giới tu bíp là một người nghiêm túc, mà rất thích bài này.

Lời phân trần của Con Cò

Trong số 11 bài thơ trên đây có thế có một vài bài mà bạn cho là bất hủ toàn diện theo ý bạn (chứ không bất hủ nhờ một câu). Đó là do nhân tâm tùy thích. Còn nữa, những câu nguyên bản mà Con Cò so sánh như "chuỗi ngọc" có thể chỉ xuất hiện trong bài dịch như "chuỗi ngà" bởi vì tài năng của loài Cò chỉ tới mức đó. Xin được thông cảm.

1 commentaire:

Caroline Thanh Huong23 février 2018 à 15:07
Cảm ơn cô Thanh Hương đã chiếu cố. Cách thưởng thức đúng mức của người đọc là phần thưởng lớn nhất cho người viết. Cô thật sự là một tri âm của Con Cò. (Bút hiệu của tôi chỉ có 2 chữ Con Cò. Concothơ là địa chỉ email)

Con Cò.
RépondreSupprimer
Réponses

Ajouter un commentaire

HUONGXUAN2016

Translate

Libellés

jeudi 22 février 2018

Con Cò viết Những bài thơ Đường bất hủ nhờ câu chót.

1 commentaire: